AURA 10/2007

Czekamy na nowy plan ochrony Bałtyku – Edward Garścia

Bałtyk jest morzem małym, otoczonym uprzemysłowionymi krajami. Dopływają do niego ogromne ilości zanieczyszczeń. Pisaliśmy w 1974 r. (AURA nr 4 i 11), że ilość zanieczyszczeń spływających do Bałtyku wyrażona wskaźnikiem BZT5 (pięciodniowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu) szacuje się na 850 tys. ton rocznie. Wśród nich tysiące ton pestycydów (DDT i POB), rtęci i innych metali jak ołów, kadm i cynk. Rozwój żeglugi, zwłaszcza przewozy ropy naftowej (budowaliśmy Port Paliwowy, rafinerię ropy) wpływały dodatkowo na skażenie wód tego akwenu. Bałtyk charakteryzuje się minimalną wymianą wód z Morzem Północnym przez wąskie cieśniny duńskie. W zależności od odległości od tych cieśnin czas wymiany wód wynosi 20 do 80 lat.

TRANSFER NOWYCH TECHNOLOGII. Z prezesem Zarządu Fundacji EkoFundusz, prof. Maciejem Nowickim rozmawia Edward Garścia

Komisja Europejska postanowiła, by do r. 2020 kraje członkowskie obniżyły emisję CO2 i zmniejszyły zużycie energii o 20%, a zwiększyły udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym do 20% („3 x 20”). Osiągnięcie tych celów przez Polskę wymaga wielkiego wysiłku inwestycyjnego, koordynacji zadań, a przede wszystkim stworzenia programu, z dużym unijnym wsparciem finansowym, ogarniającego wiele branż i całe społeczeństwo. Prof. Nowicki mówi o technicznych możliwościach realizacji tych zadań, podaje przykłady, w jakich dziedzinach można uzyskać najlepsze rezultaty.

REALIZACJA KONWENCJI HELSIŃSKIEJ

Powierzchnia zlewni Bałtyku jest prawie czterokrotnie większa niż powierzchnia samego morza. Dlatego jest ono szczególnie narażone na degradację. Dla podjęcia działań naprawczych i prewencyjnych, niezbędnych dla przywrócenia środowisku Morza Bałtyckiego równowagi ekologicznej, w ramach Konwencji Helsińskiej o ochronie Bałtyku ustanowiono Wspólny Wszechstronny Program Działań na rzecz Ochrony Środowiska Morza Bałtyckiego, w skrócie – Program Bałtycki. Realizowany on jest w ciągu dwudziestolecia do r. 2012. Ministerstwo Środowiska informuje o dotychczasowej realizacji Programu w Polsce.

KATASTROFA TANKOWCA A WARTOŚĆ DZIKIEJ KACZKI – Tomasz Żylicz

W kolejnym wykładzie z ekonomii środowiska autor wyjaśnia, jak doszło do ustalenia metody wyceny szkód w przyrodzie. Przykładem jest katastrofa u wybrzeży Alaski w 1989 r., wyciek ropy z tankowca „Exxon Valdez”, powodujący olbrzymie zniszczenia przyrody arktycznej.

SZKICOWNIKI JANUSZA BOGDANOWSKIEGO – Monika Bogdanowska

Profesor architektury Politechniki Krakowskiej Janusz Bogdanowski (1929-2003), twórca szkoły architektury krajobrazu, historyk architektury obronnej, sztuki ogrodów, współtworzył przez wiele lat także nasze pismo – od 1975 r. był członkiem kolegium redakcyjnego AURY. Jednym z jego licznych zainteresowań był rysunek. Pierwszy swój szkicownik założył już w czasie studiów i prowadził je przez pół wieku. Od roku 1952 do 2001 powstało 68 zeszytów, blisko 3 tys. stron. Obok rysunków są to także opisy, notatki, spostrzeżenia. Szczególnie wielką wartość mają szkicowniki z lat 50. i 60. ub. wieku, utrwalające świat już nieistniejący.

WYKORZYSTANIE ZASOBÓW WODNYCH W REGIONIE GÓRNEJ WISŁY – Jerzy Grela

Od 2006 r. zasobami wodnymi w Polsce zarządza Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Podlegają mu regionalne zarządy w Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. Autor przedstawia zakres ich działania na przykładzie RZWG w Krakowie. Charakteryzuje teren jego działania, omawia zasoby wodne regionu i ich użytkowanie i zagrożenia. Przedstawia planowe wykorzystanie zasobów przy ograniczeniach stawianych przez unijną Ramową Dyrektywę Wodną.

RATOWANIE MORZA BAŁTYCKIEGO

GMINY EKOLOGICZNE – Jacek Błędowski

HANDEL DZIKIMI ZWIERZĘTAMI I ROŚLINAMI ZAGROŻONYMI WYGINIĘCIEM – Mirosław Kaźmierski

USUWANIE TOKSYN SINICOWYCH Z WODY POWIERZCHNIOWEJ – Andrzej Kabziński

JEDYNE W SWOIM RODZAJU MIASTO CRACO – Małgorzata Falencka-Jabłońska

ŚRODOWISKO ATMOSFERYCZNE – T. Zbigniew Dworak

REZRWAT PRZYRODY „JASNE” – Tadeusz Peter

EKOMUZEUM DOLINY ŚRODKOWEJ BZURY – Barbara Siarecka- -Nowakowska

TAJEMNICE ZDROWIA • ŚWIAT NIE JEST RÓWNYM BOISKIEM (kb)

PRZYSZŁOŚĆ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W POLSCE – Jan Hermaniuk

PARAGRAF I ŚRODOWISKO • ELEKTROWNIE WAITROWE – Wojciech Radecki

WIADOMOŚCI Z INTERNETU – Adam Wieczorek

KRONIKA EKOLOGICZNA – sierpień – wrzesień 2007 – (eko)

RECENZJE • KUCHNIA DLA DIABETYKÓW, POWRÓT GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ DO KORZENI (kb)

KRZYŻÓWKA