Do rewolucji energetycznej potrzebna jest wola polityczna

Drodzy czytelnicy!

W poprzednim numerze AURY (w wersji drukowanej) po raz pierwszy w historii pisma tekst artykułu wstępnego został zniekształcony z powodów technicznych, niezależnych od redakcji. Ponieważ uniemożliwiało to w znacznej mierze rozumienie tekstu, dlatego drukujemy go ponownie. Przepraszamy

Redakcja

We wrześniowym numerze AURY opisałem kil­ka przykładów pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych w Austrii, Niemczech i Danii i postawiłem pytanie, jak oni to robią, że się to opłaca, bo u nas panuje powszechne przekonanie, że tego rodzaju przedsięwzięcia są drogie i nie przynoszą pożąda­nych korzyści.

Aby odpowiedzieć na pytanie, jak oni to robią, najlepiej byłoby pojechać do wspomnianych krajów i przypatrzeć się realizacji podejmowanych prac i uzyskiwanym efektom.

Tak kiedyś robili Japończycy. Ich wyroby uchodziły za naj­bardziej tandetne na świecie. Władze postanowiły to zmienić i wysłały fachowców do rozwiniętych technicznie krajów, aby poznali tajemnice nowoczesnej produkcji. Te podróże przynio­sły pożądane rezultaty i dały początek nowoczesnej technice. Produkty japońskie stały się poszukiwanym towarem nawet w krajach wysoko uprzemysłowionych. Kto z nas zaintereso­wany nabyciem sprzętu radiowo-telewizyjnego nie spoglądał łakomie na aparaty opatrzone marką SONY? Bo sprzęt tej marki charakteryzuje się bardzo dobrą jakością, a także wy­soką ceną.

Ale w dzisiejszych czasach nie trzeba podróżować, aby się dowiedzieć, co się na świecie dzieje i czy Polska należy do liderów, czy wlecze się na końcu. Wystarczą doniesienia od za­chodniego sąsiada, bo często je zresztą powtarzam. Niemcy już 25% potrzeb energetycznych pokrywają ze źródeł energii odnawialnej i w ciągu następnych 8 lat chcą dojść do 35%.

10 września ukazała się informacja (portal Umwelt Maga­zin) że w Düsseldorfie uruchomiono pierwszą publiczną stację tankowania wodorem samochodów wyposażonych oczywiście w ogniwa paliwowe. Czas zasilania wodorem wynosi 3 do 5 minut, czyli jest podobny do tankowania tradycyjnym pa­liwem. Stacja została uruchomiona staraniem Ministerstwa Środowiska Nadrenii Północnej Westfalii i ma być początkiem programu rozwoju zastosowania wodoru w motoryzacji w ca­łych Niemczech (Clean Energy Partnership).

Pozytywne wieści nadchodzą również z innych kontynen­tów. Amerykańskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej ogłosiło, że sumaryczna moc zainstalowana w elektrowniach wiatrowych przekroczyła już 50 tysięcy MW. Mogą one zasilać energią elektryczną ok. 13 milionów domów i zastępują w ten sposób 11 elektrowni jądrowych.

A pamiętamy, że USA w wyścigu z dawnym ZSRR intensyw­nie rozwijały energetykę jądrową, gdyż było to ściśle związane z produkcją bomb atomowych i na budowę elektrowni atomo­wych nie żałowano pieniędzy. Wybudowano ponad 100 reakto­rów, ale po katastrofie w Czarnobylu tempo ich powstawania zupełnie zmalało.

Podobnie tak dużą moc farm wiatrowych osiągnięto dzięki rządowym ulgom podatkowym i na wieść, że mogą one być cofnięte, inwestorzy przyspieszyli realizację projektów takich elektrowni.

Przemianami energetycznymi w Niemczech steruje rząd. Już w pierwszych latach po zjednoczeniu wygaszono stare i zmodernizowano kilkadziesiąt elektrowni opalanych węglem brunatnym w dawnej NRD. Potem zapalono zielone światło dla programów związanych z wykorzystaniem energii słońca, wiatru, wody i biomasy. Były różnego rodzaju akcje, np. 1000 dachów pod kolektory słoneczne, a potem 100 tysięcy dachów pod takie kolektory. Ale kluczem do rozwoju energetyki opartej na energii źródeł odnawialnych były dobre regulacje prawne sprzyjające tego rodzaju projektom.

W Kanadzie promowano instalowanie modułów fotowoltaicznych na dachach lub w przydomowych ogrodach z inicjaty­wy jednego z głównych operatorów (dystrybutorów energii). Zachętą do tego są wyższe ceny odbioru energii produkowanej przez moduły niż ceny energii rozprowadzanej siecią (AURA 1/2011).

Wspomniałem już, że na skalę przemysłową coraz większe zastosowanie ma wodór, zwłaszcza w transporcie (komunika­cja autobusowa podczas olimpiady w Londynie, olimpiada zi­mowa w Vancouver).

U nas w coraz większym stopniu w dofinansowanie projek­tów energooszczędnych i wykorzystujących źródła odnawialne angażuje się Narodowy i Wojewódzkie Fundusze Ochrony Śro­dowiska i Gospodarki Wodnej. Ale nie widać w prasie tytułów: „Zielone światło” albo „Zaświeciło słońce dla energii odna­wialnej”. Pojawiają się raczej tego typu jak: „Burza wokół polskich elektrowni wiatrowych”, grożące blokadą budowy takich elektrowni („Rzeczpospolita” 14.9.2012).

Jakże odmienny jest ton prasy niemieckiej, która cytuje na przykład otwierającego targi elektrowni wiatrowych w Hu­sum Petera Altmaiera, federalnego ministra środowiska, że 8% potrzeb energetycznych pokrywają elektrownie wiatrowe, a w 2050 roku 80% tych potrzeb będzie zaspokajane przez źródła energii odnawialnej. O dużym zainteresowaniu targami „Husum Wind Energy” może świadczyć udział 950 wystaw­ców i ponad 30 tys. zwiedzających z 70 krajów. Ale najważ­niejsze są słowa ministra Altmaiera, że rozpoczęta rewolucja energetyczna to wielki projekt obecnej generacji, który może być porównywalny z powojenną odbudową Niemiec.

U nas takich słów z ust rządzących nie słychać. Straszy się nas raczej większymi rachunkami za energię elektryczną i gaz.

Społeczeństwo chce widzieć śmiałe programy na miarę XXI wieku i będzie w nich uczestniczyć, ale trzeba je do tego przekonać.

Edward GARŚCIA