AURA 1/2013

CZTERDZIEŚCI LAT – Edward Garścia

Tyle lat minęło od ukazania się pierwszego numeru AURY. Powojenna odbudowa kraju, późniejsze forsowanie rozbudowy przemysłu ciężkiego powodowało nieodwracalne spustoszenia w przyrodzie. Wpłynęło to na wzrost świadomości zagrożenia. Niezależnie od powstających z czasem agend ochrony przyrody i jej zasobów Polskiej Akademii Nauk, krakowscy działacze NOT, korzystając z poparcia uczonych tej miary, co Władysław Szafer, Walery Goetel, doprowadzili do powstania naszego miesięcznika. Przyjęto formułę popularnonaukową pisma, skupiając się na ochronie wód, powietrza i gleb, krajobrazu, dziedzictwa kulturowego i ochronie przed hałasem. Redakcja w związku z rocznicą zwróciła się do osób, zaangażowanych w ochronę środowiska, z prośbą o wypowiedź na temat polityki ekologicznej kraju. Pierwszą partię tekstów drukujemy w tym numerze. Czytaj całość …

ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONY W KONTEKŚCIE LOGIKI ŻYCIA – Zbigniew Mirek

Autor przywołuje konstatację papieża Jana Pawła II, pozostającą w kontekście jego rozważań: „Naród (i człowiek) na pytanie, kim jest, odpowiada swoją kulturą”. Czymże jest w swej istocie kultura, jeśli nie „uprawą życia”? Życia nie uprawia się bezpośrednio, ale poprzez środowisko. Rolnik, chcąc, by ziarno dało plon obfity, skupia się na środowisku, uprawia pole, bo wie, że tylko tak służy życiu rośliny w najlepszy sposób; na tym polega agrokultura. Można zatem powiedzieć: pokaż mi, jak gospodarujesz przestrzenią, jak tworzysz krajobraz, a powiem ci, jak rozumiesz życie. Nie da się wymyślić logiki życia ani logiki środowiska i nie da się zrozumieć życia, także własnego, poza tą logiką.

ZASTOSOWANIE METODY RIVER HABITAT SURVEY W OCENIE STANU HYDROMORFOLOGICZNEGO RZEK I POTOKÓW – Sebastian R. Bielak

Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) z października 2000 r. zakłada osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych w krajach Unii. Ostatecznym terminem dostosowania jakości polskich cieków do standardów europejskich jest rok 2027. Ogólne zapisy RDW precyzują rozporządzenia Ministra Środowiska z listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego wód powierzchniowych. Do oceny jakości ekologicznej wód powierzchniowych od dziesięciu lat jest stosowana w Polsce brytyjska metoda badawcza River Habitat Survey, która umożliwia określenie charakteru siedliska oraz jakości ekologicznej rzek w oparciu o ich strukturę morfologiczną. Autor omawia stosowanie tej metody na przykładzie zlewni Skawicy, dopływu Skawy w regionie Górnej Wisły.

JAK ROZŁUPAĆ ŁUPKI BEZ ZAGROŻENIA DLA ŚRODOWISKA, CZYLI DYSKUSJA W TOKU – Andrzej Wesołowski

W raportach technicznych instytutów badawczych na temat eksploatacji gazu ziemnego z łupków wiele miejsca zajmuje zagrożenie dla środowiska oraz jego minimalizowanie czy eliminowanie. W lutym ub.r. The Energy Institute z University of Texas opublikował „Fact–Based Regulation for Environmental Protection in Shale Gas Development”. Liczący ponad 400 stron dokument wskazuje, gdzie środowisko może być zagrożone oraz źródła tego zagrożenia. Rozpatruje problemy w warunkach amerykańskich, dane pochodzą z trzech obszarów eksploatacyjnych. Kolejno rozpatruje plan zagospodarowania terenu wierceń i jego urządzenie, stosowane materiały chemiczne, zużycie wody i emisje do atmosfery.

OCENY, OPINIE, KOMENTARZE

LAT AURY – WIELKIE BRAWA – Józef Kozioł

KILKA UWAG Z OKAZJI JUBILEUSZU O RZĄDACH I NIERZĄDACH – Andrzej Jagusiewicz

OBUDZIĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ – Adam Matusiewicz

GOSPODARKA ODPADAMI NA MAZOWSZU – Adam Struzik

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI XXI WIEKU – Maciej Nowicki

ŚRODOWISKOWE WYZWANIA DLA POLSKI – GAZ ŁUPKOWY A OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO – Bogusław Sonik

PLANOWANIE PRZESTRZENNE – NIE ROZWIĄZANY PROBLEM OCHRONY ŚRODOWISKA – Janusz Radziejowski

SMOG W KRAKOWIE – Jacek Majchrowski

ZASYPIĄ NAS ŚMIECI – Ewa Mańkiewicz-Cudny

UCIECZKA WĘGLA – Tomasz Żylicz

BYŁA KIEDYŚ STRAŻ OCHRONY PRZYRODY – Wojciech Radecki

PISALIŚMY O TYM… 1973 – Sylwester Dziki

TAJEMNICE ZDROWIA • SELEN – Krystyna Bonenberg

PARAGRAF I ŚRODOWISKO • KARY PIENIĘŻNE W USTAWIE O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH – Wojciech Radecki

WIADOMOŚCI Z INTERNETU – Adam Wieczorek

KRONIKA EKOLOGICZNA – listopad – grudzień 2012 – (eko)

RECENZJE • GEOTURYSTYKA – (kb) • WODY OPADOWE A ZJAWISKA EKSTREMALNE – Kinga Bonenberg

KRZYŻÓWKA